Του Γιώργου Σαββαϊδη
Αποτιμώντας την επίσκεψη του έλληνος Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον, που μόλις ολοκληρώθηκε, η γραφίδα ενός παρατηρητού του παρόντος και η έρευνα ενός ιστορικού του μέλλοντος θα πρέπει να στρέψουν το ενδιαφέρον τους στην ομιλία του, στην κοινή συνεδρίαση των δύο νομοθετικών σωμάτων του αμερικανικού Κογκρέσου.
Ο σκοπός του ενδιαφέροντός τους δεν θα είναι απλώς να υποδηλώσει το προφανές, ότι δηλαδή επρόκειτο για μια «πρωτιά» από έναν έλληνα Πρωθυπουργό, ο οποίος, επωφελούμενος της καλύτερης στιγμής των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, εκφώνησε στο Καπιτώλιο μια άρτια συντεταγμένη ομιλία.
Πράγματι επρόκειτο περί της ευτυχέστερης στιγμής της επισκέψεως του κ. Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον. Η καλύτερη προβολή της χώρας μας, στο συγκεκριμένο ακροατήριο, με την εκφώνηση ενός κειμένου θεμελιωμένου στην ιστορία, στις κοινές παραδόσεις, στις αξίες και στα κοινά συμφέροντα. Και βεβαίως με άριστη εκμετάλλευση της διεθνούς συγκυρίας. Με λίγα λόγια, το brand Eλλάδα παρουσιάσθηκε και προβλήθηκε συγκροτημένα, πειστικά και κυρίως με ηρεμία, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα. Και οι διαπιστώσεις αυτές ενός παρατηρητού του παρόντος, όπως προσημειώσαμε, μάλλον θα παρακινήσουν έναν ιστορικό του μέλλοντος να στρέψει το ενδιαφέρον του και να αποτιμήσει την αξία τους στον μελλοντικό καμβά των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Να επισημάνουμε ότι οι σχέσεις αυτές, που εγκαινιάσθηκαν επίσημα το 1907, με το άνοιγμα της πρώτης επίσημης Διπλωματικής Αρχής της Ελλάδος στην Ουάσιγκτον (πρώτος πρέσβης ο Λάμπρος Κορομηλάς), έχουν προ πολλού περάσει από το συμμαχικό απλώς στο στρατηγικό επίπεδο, και με επίκεντρο πάντοτε τα κοινά γεωπολιτικά συμφέροντα.
Γεννάται λοιπόν ένα βασικό ερώτημα/πρόκληση και για τις δύο πλευρές. Για το πώς δηλαδή η άριστη εμφάνιση και λειτουργία (performance) του έλληνος Πρωθυπουργού σε έναν χώρο, όπου οι πολιτικοί συμβολισμοί και η σημειολογία έχουν αναμφισβήτητα τη βαρύτητά τους, μπορούν να μετουσιωθούν σε πράξη, δηλαδή να μετεξελιχθούν από κληρονομία (legacy) σε διπλωματική υποδομή στενότερης κατανόησης και συνεργασίας.
Για ένα τέτοιο (ευκταίο) αποτέλεσμα, χρειάζεται όχι μόνο σεβασμός και πολιτική βούληση και των δύο πλευρών, αλλά και η αναζωογόνηση και δραστηριοποίηση όλων εκείνων των μηχανισμών και ευκολιών που η χώρα μας διαθέτει στις ΗΠΑ.
Υπάρχει ένας βασικός δικαιολογητικός λόγος γι’ αυτό: Η ελληνική διπλωματία χρειάζεται, όπως και οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις, επείγουσα ενίσχυση στο πεδίο της αποτροπής των απειλών και των κινδύνων που περιβάλλουν τη χώρα. Και όσο δεν διαφαίνεται σύντομη προοπτική διεξόδου στα ανοιχτά εθνικά μας ζητήματα, η ενίσχυση της εθνικής αποτροπής, μέσω και μιας πρακτικότερης και λειτουργικότερης συνεργασίας με τις ΗΠΑ, τόσο στο στρατηγικό όσο και στο επιχειρησιακό επίπεδο, είναι επιτακτική ανάγκη για την πλευρά μας, αλλά και για τις ΗΠΑ για γενικότερους λόγους.
——
Ο Γεώργιος Σαββαΐδης είναι πρέσβης επί τιμή, πρώην γενικός γραμματέας του ΥΠΕΞ, ενώ έχει διατελέσει πρεσβευτής της χώρας μας στην Ουάσιγκτον και Μόνιμος Αντιπρόσωπος στο ΝΑΤΟ.
