Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΤΑΛΗ
Στις 10 Σεπτεμβρίου του 2020, πριν από την έναρξη της συνόδου των ευρωμεσογειακών χωρών στην Αζαξιό της Κορσικής ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν με ανάρτησή του στο twitter, υπογράμμιζε ότι η Γαλλία «βλέπει» τη Μεσόγειο ως θάλασσα που θα επικρατεί μόνο ειρήνη και σταθερότητα. “Pax Mediterranea” ήταν το λακωνικό μήνυμα του Γάλλου προέδρου στο twitter, παραφράζοντας το περίφημο Pax Romana (Ρωμαϊκή ειρήνη), που επικρατούσε την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Η περιοχή της Μεσογείου είναι και σήμερα ένας χώρος θεμελιωδώς πολιτικός, στην καρδιά της επικαιρότητας. Οι δε πολιτικές για τη Μεσόγειο καταδεικνύουν και τις «αγωνίες» σχετικά με την κατάσταση σε αυτό το θαλάσσιο σταυροδρόμι που όλοι θα ήθελαν να ονομάζουν Mare Nostrum.
Ένας «συνασπισμός προθύμων» της Ευρωπαϊκής Ένωσης δημιουργείται στην περιοχή της Μεσογείου.
Από σήμερα θα έχουμε επισήμως μια νέα προβολή ισχύος στη Μεσόγειο από δυο ιδρυτικά κράτη-μέλη της ΕΕ, την Ιταλία και την Γαλλία.
Μακρόν και Ντάγκι υπογράφουν σήμερα στη Ρώμη μια σημαντική συμφωνία με σκοπό την ενίσχυση της διμερούς βιομηχανικής και στρατηγικής συνεργασίας. Η Συμφωνία «Quirinal» (από το όνομα του Προεδρικού Μεγάρου όπου θα υπογραφεί) μοιάζει σε πολλά με τη Συνθήκη των Ηλυσίων, που έβαλε το 1963 τα θεμέλια του γαλλογερμανικού άξονα, πάνω στον οποίο στηρίζεται και σήμερα η πρόοδος του Ευρωπαϊκού Σχεδίου. Προφανώς οι δυο χώρες επιθυμούν να ασκήσουν από κοινού μεγαλύτερη επιρροή στην πολιτική της ΕΕ, από την οικονομία μέχρι την άμυνα.
Στο πλαίσιο αυτών των επιλογών του προέδρου Μακρόν, η γαλλική επιστροφή στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί κομβικό μέρος της νέας γαλλικής στρατηγικής. Και η Ελλάδα ίσως να είναι ο ισχυρότερος κρίκος αυτής της στρατηγικής.
Η συμφωνία Μακρόν -Ντράγκι ενισχύει τη λογική της συμφωνίας Μακρόν Μητσοτάκη του Σεπτεμβρίου. Και οι δυο συμφωνίες δημιουργούν στρατηγικές συμμαχίες που δεν είναι συγκυριακές όπως άλλες που καταγράφονται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Θα πρέπει να τις εντάξουμε στη νέα συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης, μια συζήτηση που οδηγεί εκ των πραγμάτων σε μια νέα αλληλεγγύη συμφερόντων σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα συμπληρώνει και δεν θα ακυρώνει το εθνικό συμφέρον.
Εξάλλου και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει δώσει έμφαση στην ασφάλεια και την άμυνα και στα βήματα που πρέπει να γίνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Ήδη έχει ανακοινωθεί για τον Φεβρουάριο του 2022 στο εξάμηνο της γαλλικής προεδρίας στην ΕΕ, ειδική Σύνοδος Κορυφής με αυτό το θέμα.
Η Ελλάδα μπροστά στις διεθνείς προκλήσεις αλλά και στα προβλήματα της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου πρέπει να εργάζεται για μια νέα φιλόδοξη και ίσως πιο διαφοροποιημένη ΕΕ, εξοπλισμένη με την απαραίτητη κυριαρχία για να καθορίζει η ίδια το μέλλον της και να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης.
Η συμμετοχή της χώρας σε όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες που ενισχύουν την εμβάθυνση της ενοποίησης ήταν πάντα εξαιρετικά χρήσιμη για την εξωτερική πολιτική της.
Πηγή: Τα Νέα 26 Νοεμβρίου 2021
*Αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από τις εκδ. Παπαζήση κυκλοφορεί το βιβλίο του «Mare Nostrum: Μετατοπίσεις Ισχύος στον Γεωπολιτικό Χάρτη της Μεσογείου»
