Π. Κ. ΜΑΚΡΗ
Εις τα πλαίσια της διακομματικής δημοσιονομικής, λαϊκιστικής, αθλιότητος πολλών δεκαετιών, δια της οποίας επεδιώκετο πρωτίστως, αν όχι αποκλειστικώς, η τεχνητή καταναλωτική ευημερία των λαϊκών τάξεων και ο επιδοματικός παρασιτισμός διαφόρων κατηγοριών, υποτιθεμένων «πιο αδύναμων» ―ακόμη και κατά παράβαση μνημονιακών υποχρεώσεων και μεταρρυθμίσεων―, αλλεπάλληλες Κυβερνήσεις παρημέλησαν όχι μόνον την άμυνα της χώρας, αλλά και κρίσιμες, αναγκαίες επενδύσεις στρατηγικής υποδομής.
Ενώ εκραυγάζαμε προς κάθε κατεύθυνση τις θέσεις μας ―εις το έπακρον διασταλτικές―, ως προς την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και της Αν. Μεσογείου, δεν ελάβαμε μέριμνα αποκτήσεως ούτε ενός σκάφους απλών σεισμογραφικών ερευνών ―πολύ δε μάλλον γεωτρυπάνου―, επί του οποίου να υψωθεί η Ελληνική σημαία.
Η αδράνεια εσυνεχίσθη και μετά την έναρξη της συγκροτήσεως του εντυπωσιακού Τουρκικού στόλου υποθαλασσίων ερευνών και γεωτρήσεων. Ατυχώς, φαίνεται να συνεχίζεται.
Αποτέλεσμα είναι ότι κατελήξαμε ―ορθώς, προς καθυστέρηση, αν μη τι άλλο της αναφλέξεως―, στην ανοχή των Τουρκικών ερευνών επί αυτής την οποία η Ελληνική πλευρά θεωρεί ως δική της υφαλοκρηπίδα, παριστάνοντες ότι ουδέν συνέβη και επιφυλασσόμενοι εις αποφασιστική αντίδραση μόνον εις περίπτωση ενάρξεως Τουρκικών γεωτρήσεων.
Όταν θα έλθει, όμως ―και θα έλθει―, η στιγμή της πρώτης Τουρκικής γεωτρήσεως, η Ελλάς θα ευρεθεί προ δραματικής διλημματικής επιλογής : είτε της αποδοχής ενός ακόμη τετελεσμένου, είτε πρώτης ενάρξεως πυρός ―ή πάντως, έστω και χωρίς πυρά, πρώτης ενάρξεως δυναμικής παρεμποδίσεως των Τουρκικών πλοίων―, και συνακολούθως, εμφανίσεώς της ως πρώτης επιτιθεμένης. Ως πρώτης η οποία εισάγει εις νομική διαφορά την δυναμική, έμπρακτη χρήση στρατιωτικών μέσων.
Αν, εν τούτοις, είχε ληφθεί μέριμνα προμηθείας, έστω και ενός μόνον πλοίου ερευνών, έστω και ενός πλωτού γεωτρυπάνου, τότε η χώρα δεν θα ετίθετο προ του επωδύνου διλήμματος μεταξύ αποδοχής ―έστω μετά κοπετών και διπλωματικών διαμαρτυριών―, ενός βαρυτάτου τετελεσμένου και της αναλήψεως της τυπικής ευθύνης ενάρξεως πολέμου. Θα ήταν, τότε, εις θέση να μην αντιδράσει, μεν επιτοπίως και εν θερμώ και αντ’ αυτού, να προβεί εις ανταπόδοση παρεμβάσεως δικού της πλοίου, σεισμογραφικού ή πλωτού γεωτρυπάνου, επί σημείου θεωρουμένου από την Τουρκική πλευρά ως ανήκοντος στην Τουρκική υφαλοκρηπίδα. Να ανταποδώσει, δηλαδή, τα ίσα και να μεταφέρει στην Τουρκική πλευρά την ευθύνη της πρώτης επιθετικής χρήσεως αεροναυτικής δυνάμεως.
Είναι λοιπόν, πέραν πάσης άλλης εφικτής ενισχύσεως των αεροναυτικών δυνάμεων της χώρας, επειγόντως αναγκαία η αγορά και εναλλακτικώς ―ρεαλιστικότερα―, η μίσθωσις ενός πλοίου ερευνών και ενός πλοίου γεωτρυπάνου, ούτως ώστε να είναι δυνατή η ανταπόδοσις ―συμβολικώς έστω―, των Τουρκικών δραστηριοτήτων και επί των δύο επιπέδων: και της προκαταρκτικής ερεύνης και εναποθέσεις καλωδίων και καταληκτικώς, της γεωτρήσεως.
Η μίσθωσις, εννοείται, πρέπει να είναι, έναντι, ενδεχομένως, ειδικών όρων αποζημιώσεως, ελευθέρα οποιωνδήποτε δεσμεύσεων ως προς τους τόπους και τρόπους δραστηριότητος των εκμισθουμένων πλοίων και να προβλέπει την ύψωση επ’ αυτών Ελληνικής σημαίας και την στελέχωσή τους από Ελληνικά πληρώματα διακυβερνήσεως και πλοός, πέραν πάσης άλλης δυνατότητος μισθώσεως των υπηρεσιών ξένων τεχνικών.
Ειδικώς ως προς τους ξένους τεχνικούς πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ότι, καθισταμένης προδήλου της προσεγγίσεως της ενόπλου ρήξεως, είναι πιθανόν είτε να αποχωρήσουν, είτε και να λάβουν σύσταση των χωρών τους να το πράξουν. Θα πρέπει να ληφθεί, ως εκ τούτου, κατά την πρόσληψή τους, συμβατική πρόνοια αποδοχής πολεμικών κινδύνων.
Η κατανοητή εφεκτικότης προ του κόστους ―ούτε αμελητέου, αλλά ούτε και ανεφίκτου να αναληφθεί―, δεν πρέπει να λειτουργήσει αποθαρρυντικώς, διότι ανάλογη δαπάνη θα αποβεί, ενδεχομένως, το τίμημα αποτροπής πολέμου χωρίς εμφανή ταπείνωση ―ή τουλάχιστον, μεταθέσεως της αμέσου ευθύνης της ενάρξεώς του στην αντίπαλη πλευρά. Θα αποτρέψει απείρως πολλαπλάσια ζημία.
Ας καταβληθεί, έστω και την έσχατη στιγμή, αυτή η προσπάθεια. Προσπάθεια πληρώσεως του αφεθέντος επί δεκαετίες ―και παρ’ όλη την πασιφανή εργώδη, προς την κατεύθυνση αυτή, Τουρκική προετοιμασία―, κενού του στρατηγικού εξοπλισμού της χώρας. Η πραγματική λειτουργικότητα των Ελληνικών μέσων δεν χρειάζεται να είναι τελεία, διότι, όπως προανεφέρθη, η χρήσις τους επί σημείων του βυθού της λεκάνης της Μεσογείου διεκδικουμένου από την Τουρκία θα είναι πρωτίστως συμβολική. Συμβολική ανταποδόσεως και εμπράκτου αποκρούσεως τετελεσμένων. Εξ’ άλλου και των θεαματικώς εντυπωσιακών, Τουρκικών πλωτών ερευνητικών μέσων, αμφισβητούνται η αρτιότητα και η λειτουργική επάρκεια…
Να μην βαυκαλιζόμεθα ότι η Άγκυρα δεν θα αποτολμήσει, τελικώς, να φθάσει μέχρι γεωτρήσεων εγγύς της Κρήτης και του Καστελλορίζου, και τελεσιγράφου επί του εξοπλισμού των νήσων.
Είναι σοβαρά ―ούτως ειπείν υπαρξιακή― επιλογή του Τουρκικού καθεστώτος να επιτύχει ανακατανομή των σφαιρών περιφερικής επιρροής και περιφερικής ηγεμονίας στην Αν. Λεκάνη της Μεσογείου.
Η συμβατική έναρξις και προοπτική πρώτης ενισχύσεως των Ελληνικών αμυντικών μέσων εντός ενός χρονικού ορίζοντος 5-6 ετών, όπως και η βελτίωσις ―αν υποτεθεί ότι επιτυγχάνεται― των αμυντικών συνεργειών της Ελλάδος, δεν συνιστούν παράγοντες της τελικής ρίψεως των κύβων από την Τουρκική πλευρά, αλλά αντιθέτως, επισπεύσεώς της.
Ας είναι το προσεχές έτος επετείου και μνήμης μιας καταστροφής και όχι έτι νέας.
Θα είναι ακατανίκητος ο πειρασμός του ηγέτη του Καθεστώτος της Αγκύρας να αξιοποιήσει την συμβολικότητα του προσεχούς έτους, την 100ετία της Μικρασιατικής Καταστροφής, επιβάλων στην Ελλάδα μια ακόμη ταπείνωση, είτε υπό την απειλή των όπλων, είτε δια της χρήσεώς τους ―και εμφανιζόμενος ότι επιτυγχάνει την ανατροπή 100ετούς τάξεως πραγμάτων περιοριστικής της Τουρκικής ισχύος, την οποία είχε αποδεχθεί ο Κεμάλ―, λιποψυχών, κατά τους σημερινούς άρχοντες της Άγκυρας. Θα είναι αιφνιδιαστική και ραγδαία η κλιμάκωσις προς τελική ρήξη.
Π. Κ. Μ.
