Κανείς δεν πρόκοψε επειδή ψόφησε η κατσίκα του γείτονα.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΡΚΟΥΛΑ
Πρών υφυπουργού εξωτερικών
Η πορεία από-εκδυτικισμού της Τουρκίας συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς. Ο πολεμοχαρής χαρακτήρας της εξωτερικής πολιτικής, η καταστροφική εμμονή σε πρωτοφανείς θεωρίες περί πληθωρισμού, ο πλήρης έλεγχος της ενημέρωσης και η επιστροφή στο οθωμανικό δικαίωμα ζωής ή θανάτου του κράτους επί των υπηκόων, όλα αυτά μετατρέπουν την Τουρκία και πάλι στον μεγάλο ασθενή της Ευρώπης. Όλες οι δυτικές καγκελαρίες βρίσκονται σε προφανή αμηχανία για τον τρόπο αντίδρασης που πρέπει να επιλέξουν ώστε να επαναφέρουν την Άγκυρα σε τροχιά ευρωπαϊκών κανόνων. Δεν υπάρχουν απλές ή εύκολες λύσεις.
Οι θεαματικές και προκλητικές τουρκικές πρωτοβουλίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων έρχονται σε άμεση σύγκρουση με τα συμφέροντα και τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η απόκτηση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την αμυντική αρχιτεκτονική του ΝΑΤΟ· η μεταφορά σύρων τζιχαντιστών, μαζί με στρατιωτικό προσωπικό και εξοπλισμό, στη Λιβύη αυξάνει τον κίνδυνο αναζωπύρωσης της ισλαμικής τρομοκρατίας στην περιοχή του Σαχέλ και δημιουργεί προβλήματα στις ενεργειακές γραμμές εφοδιασμού της Ευρώπης· η στρατιωτική παρουσία στο Ιράκ και τη Συρία, η ενεργός συμμετοχή στις πρόσφατες πολεμικές επιχειρήσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, η προκλητική συμπεριφορά στα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο και η πολιτική της γαλάζιας πατρίδας, όλος αυτός ο ορυμαγδός προκλήσεων ήταν αναμενόμενο να προκαλέσουν την αντίδραση των δυτικών χωρών. Δεν απειλούνται μόνο ζωτικά τους συμφέροντα. Ο τρόπος άσκησης εξωτερικής πολιτικής από την Άγκυρα περιφρονεί επιδεικτικά όλα όσα πρεσβεύει η ΕΕ: τον σεβασμό στους κανόνες του διεθνούς δικαίου, την επιδίωξη συνεργασίας και συμβιβασμού αντί της αντιπαράθεσης και της σύγκρουσης.
Το ισχυρά και ξεκάθαρα μηνύματα που μετέφεραν στην τουρκική πρωτεύουσα οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκή Ένωσης προκάλεσαν ίσως έκπληξη στην τουρκική πλευρά για την καθαρότητα και την ευθύτητα με την οποία διατυπώθηκαν. Είναι γεγονός ότι ο στρουθοκαμηλισμός υπήρξε για μεγάλο διάστημα κύριο χαρακτηριστικό του ευρωτουρκικού διαλόγου. Οι ευρωτουρκικές σχέσεις και γενικότερα οι σχέσεις Τουρκίας – Δύσης έχουν φτάσει σήμερα σε μια κρίσιμη καμπή που δεν επιτρέπει πλέον διπλωματικές φιοριτούρες.
Το ερώτημα βεβαίως παραμένει αν η Τουρκία θα επανέλθει στον δρόμο του «εκδυτικισμού» ή αν θα συνεχίσει τον σημερινό εκτροχιασμό της. Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένη. Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ή ακόμα εύχονται η Τουρκία να οδηγηθεί σε οριστική ρήξη με την Ευρώπη, και γενικότερα τη Δύση. Αρκετοί συμπατριώτες μας, αγανακτισμένοι από την προκλητική συμπεριφορά του Ερντογάν, θα υποδέχονταν ευχάριστα την περιθωριοποίηση της Τουρκίας ελπίζοντας ότι σε μια τέτοια περίπτωση η προστασία των δικών μας συμφερόντων και δικαιωμάτων θα είναι πιο εύκολη υπόθεση.
Στην πραγματικότητα το καλύτερο σενάριο για τη χώρα μας θα ήταν η επαναφορά της γειτονικής χώρας σε «ευρωπαϊκή τροχιά», χωρίς αυτό να σημαίνει αναγκαστικά τροχιά ένταξης αλλά εξεύρεση ενός νέου πλαισίου παραγωγικής συνεργασίας. Το σενάριο του πλήρους εκτροχιασμού της Τουρκίας θα είναι εξαιρετικά δυσάρεστο για την Ευρώπη αλλά ιδίως για την Ελλάδα. Το γεγονός ότι θα είναι ενδεχομένως ακόμα πιο επιβλαβές για την ίδια την Τουρκία και τον λαό της δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας ενθουσιάζει. Κανείς δεν πρόκοψε επειδή ψόφησε η κατσίκα του γείτονα.
Πηγή: Τα Νέα 9-4-21
