JEAN-PAUL FITOUSSI.,
Μετάφραση: Α. Παπαγιαννίδης,
Εκδόσεις Πόλις 2021.
Ο τρόπος με τον οποίο μας μιλούν για τα οικονομικά, τα κοινωνικά ή ακόμα και τα πολιτικά γεγονότα μάς αφήνει ελάχιστες πιθανότητες να αντιληφθούμε τι θέλουν να μας πουν, πόσο μάλλον να κατανοήσουμε τις κρίσεις που μας πλήττουν, υπογραμμίζει ο Ζαν Πωλ Φιτουσί. Περιγράφει μια νεογλώσσα (όπως εκείνη που περιγράφει ο Τζωρτζ Όργουελ στο 1984) που βρίσκεται στη βάση της κυρίαρχης οικονομικής και μιντιακής σκέψης. Μια γλώσσα που διαστρεβλώνει, αλλοιώνει και αντιστρέφει την έννοια των λέξεων, για να καθιερώσει μια εκ των προτέρων ειλημμένη άποψη ως την επίσημη, ως τη μόνη δυνατή, εξοβελίζοντας κάθε κριτική αντίρρηση και επιβάλλοντας μια γενικευμένη ομοιομορφία. Η έννοια «δομικές μεταρρυθμίσεις» κατέληξε να σημαίνει το τέλος του συστήματος κοινωνικής προστασίας, την έκρηξη των ανισοτήτων, την εγκατάλειψη της ιδέας της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η γλώσσα που μιλάμε, μέσα από τη στρέβλωσή της, καταλήγει να μεταμορφώνει την πραγματικότητα που αντικρίζουμε, φτάνοντας στο σημείο να αρνείται τον ανθρώπινο πόνο. Αυτή τη γλώσσα τη χειραγωγεί μάλλον η θεωρία, παρά τη χρησιμοποιεί. Αν λοιπόν θέλουμε να επανέλθουμε σε μια λιγότερο καρτερική ή μοιρολατρική αντιμετώπιση του κόσμου, θα χρειαστεί να αποδομήσουμε τη νεογλώσσα και να οικοδομήσουμε εκ νέου μια γλώσσα στην οποία όλοι θα μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας. Μόνο με αυτή την προϋπόθεση θα μπορέσουμε να ασκήσουμε κάποια επίδραση στον κόσμο και στο πεπρωμένο των λαών.
Και μόνο με αυτή την προϋπόθεση θα μπορέσουμε να ελευθερωθούμε από την πολιτική παγίδα που μας έχει στήσει η νεογλώσσα και να ξαναβρούμε τον δρόμο για μια δημοκρατία λιγότερο εύθραυστη από εκείνη που μας οδηγεί στην υποταγή.
