Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΤΑΛΗ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την επιτυχή διαχείριση της κρίσης της πανδημίας του Covid-19 ολοκλήρωσε με επιτυχία και τη διαχείριση του Brexit. Λίγες μέρες πριν την οριστική αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, Βρυξέλλες και Λονδίνο έφτασαν σε μια κομβικής σημασίας συμφωνία που αφορά τόσο τα εμπορικά ζητήματα, όσο και τα συμφωνηθέντα για θέματα πυρηνικής ενέργειας καθώς και μια σειρά κοινών διακηρύξεων.
Η Βρετανία είχε αποχωρήσει από την ΕΕ στις 30 Ιανουαρίου 2020 και απέμενε η συμφωνία που αφορούσε τη μελλοντική σχέση ανάμεσα στους δυο μέχρι πρόσφατα εταίρους. Απομένει πλέον η ψηφοφορία στη βρετανική Βουλή στις 30 Δεκεμβρίου για να ολοκληρωθεί το Brexit.
Όλα είχαν ξεκινήσει με ένα δημοψήφισμα στις 23 Ιουνίου του 2016 προκειμένου στο όνομα του λαϊκισμού οι βρετανοί να ξαναπάρουν τις τύχες των συνόρων και της μοίρας τους στα χέρια τους! Προηγουμένως είχε επικρατήσει ένας μοιρολατρικός τρόπος σκέψης που θέλει τα κράτη απομονωμένα και προβάλλει την εθνική κυριαρχία και την ταυτότητα ως έννοιες ασύμβατες με το ευρωπαϊκό όραμα. Στην ουσία οι Βrexiteers δεν αποδέχονταν το γεγονός πως η ενωμένη Ευρώπη προχωράει μόνο με το σεβασμό στο κοινοτικό κεκτημένο.
Θα σταθούμε σε μια διάσταση της συμφωνίας για το Brexit που δείχνει την επιμονή των βρετανών να διακόψουν τη συμμετοχή τους στα προγράμματα Erasmus που αποτελούν μέχρι σήμερα το πιο αποτελεσματικό πλαίσιο προκειμένου τα ιστορικά βιώματα να ενσωματωθούν σε ένα παιδαγωγικό κεκτημένο.
Εκατομμύρια ευρωπαίων πολιτών διαμορφώθηκαν από την ενωμένη Ευρώπη και τα προγράμματα Εrasmus. H Eυρώπη των «27» πρέπει να ξαναδεί τον κομβικό ρόλο αυτών των προγραμμάτων ειδικά αυτή την περίοδο της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης λόγω Covid που είναι ιδιαίτερα σημαντική για το μέλλον της Ευρώπης. Μέσω της ενίσχυσης αυτών προγραμμάτων η επόμενη μέρα της κρίσης θα βρει πρωταγωνιστές της ευρωπαϊκής ενοποίησης τους νέους ανθρώπους. Διαφορετικά η Ευρώπη θα βρεθεί στάσιμη τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά γιατί η «υποχώρηση» της Ευρώπης είναι η πραγματική παγίδα που η ίδια η Γηραιά Ήπειρος κινδυνεύει να στήσει στον εαυτό της.
Η πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το αν θα μπορέσει να προσαρμοστεί στις νέες προκλήσεις στην μετά Covid εποχή και να συνδιαμορφώσει τη νέα ατζέντα της διεθνούς πολιτικής και των διατλαντικών σχέσεων. Ειδικότερα με την ευρωπαϊκή ενοποίηση να έχει μπλοκαριστεί τα τελευταία χρόνια σε μια πολυεπίπεδη κρίση, οικονομική και προσφυγική στην οποία είχε προστεθεί από το 2016 και η απόφαση της Βρετανίας για αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν η κρίση της πανδημίας του Covid19 που ταλαιπώρησε από τη μια πλευρά την υγεία και τις ζωές των ευρωπαίων πολιτών αλλά από την άλλη ταρακούνησε το θεσμικό οικοδόμημα με αποτέλεσμα να ξαναθυμηθούμε τον βασικό πυλώνα του ευρωπαϊκού σχεδίου, την αλληλεγγύη.
Πολλοί ήταν εκείνοι που ισχυρίζονταν πως η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν θα επιβίωνε μέσα στην οικονομική και δημοσιονομική κρίση. Οι ίδιοι κινδυνολόγοι λαϊκιστές επέμεναν και όλους αυτούς τους δύσκολους μήνες πως η Ευρώπη δεν μπορεί να ανταπεξέλθει . Μπορεί ο τρόπος της καθημερινής ζωής μας να έχει επηρεαστεί , αλλά οι αξίες στις οποίες βασίζεται παραμένουν σταθερές.
*Ο Σωτήρης Ντάλης είναι αν. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Μare Nostrum: Μετατοπίσεις Ισχύος στον Γεωπολιτικό Χάρτη της Μεσογείου», εκδ.Παπαζήση.
