Ένα βιβλίο «πολιτική εγκυκλοπαίδεια» της Μεσογείου
Γράφει ο
Χρυσόστομος Περικλέους
Από τον οικείο σε μας εδώ στην Κύπρο για το κυπριακό ενδιαφέρον του, Σωτήρη Ντάλη, καθηγητή διεθνών σχέσεων και ακούραστο ερευνητή στο επιστημονικό του πεδίο, μας έρχεται ένας συλλογικός τόμος 700 σελίδων με τίτλο: Mare Nostrum: Μετατοπίσεις ισχύος στον γεωπολιτικό χάρτη της Μεσογείου, στη σειρά Διεθνής και Ευρωπαϊκή Πολιτική των εκδόσεων Παπαζήση, που διευθύνει ο ίδιος. Πρόκειται, θα τολμούσα να πω, για μια «πολιτική εγκυκλοπαίδεια» της Μεσογείου στη σύγχρονη εποχή.
Μετά την εισαγωγή του Σωτήρη Ντάλη με τίτλο: Η Μεσόγειος στη σκηνή του διεθνούς θεάτρου, το βιβλίο χωρίζεται σε έξι μέρη που, όπως οι τίτλοι πιο κάτω, καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα της μεσογειακής πολιτικής πραγματικότητας.
- Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις από την αισιοδοξία του Ελσίνκι στη ματαίωση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας,
- Η Κύπρος και οι γεωπολιτικές και γεωοικονομικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο,
- Ανακατατάξεις στον γεωπολιτικό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής,
- Τα νέα γεωοικονομικά δεδομένα και ο ρόλος των αγωγών,
- Προσφυγική κρίση, μεταναστευτικό ζήτημα και προκλήσεις ασφάλειας στα σύνορα της Ευρώπης,
- Ο διατλαντικός κόσμος και η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αναζήτηση γεωπολιτικού ρόλου και κυριαρχίας.
Το βιβλίο περιλαμβάνει 49 κείμενα γραμμένα από πανεπιστημιακούς και δημόσιους διανοούμενους (21), πανεπιστημιακούς πρώην υπουργούς στην Ελλάδα (7), εν ενεργεία πολιτικούς (3), πρώην διπλωμάτες ή πρέσβεις ε.τ. (5), διαπρεπείς δημοσιογράφους σε σχετικά με το θέμα του βιβλίου ερευνητικά πεδία (5), τεχνοκράτες με επιστημονική κατάρτιση σε θέματα που σχετίζονται με την πολιτική (3), βετεράνους πολιτικούς (4), και τέλος, έναν εν ενεργεία διπλωμάτη.
Προλογίζοντας το βιβλίο, ο Σωτήρης Ντάλης γράφει για μια προσπάθεια «να ανασχηματίσουμε ψηφίδα ψηφίδα το μωσαϊκό της Μεσογείου» και «να συντάξουμε […] τον κατάλογο των δυνάμεων που τη συνθέτουν». Επιχειρείται, γράφει πιο κάτω, «ένας αναστοχασμός πάνω στις γεωπολιτικές και γεωοικονομικές ανακατατάξεις που παρατηρούνται στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου». Το βιβλίο, καταλήγει, είναι μια προσπάθεια «να αποτυπωθεί στο μέτρο του εφικτού ο ακαδημαϊκός και πολιτικός διάλογος για τις εξελίξεις στην Ανατολική και την Κεντρική Μεσόγειο».
Και η δική μου καταληκτική παρατήρηση, ο ανά χείρας τόμος είναι ένα βιβλίο-οδηγός για όσους φιλοδοξούν να κατακτήσουν μιαν ευρύτερη και βαθύτερη, από αυτήν που προσφέρουν τα ΜΜΕ, κατανόηση των όσων συμβαίνουν στη γειτονιά μας και επηρεάζουν σε καθοριστικό βαθμό τη μοίρα μας.
Λευκωσία, 22 Νοεμβρίου 2020
