Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΤΑΛΗ
Η συμφωνία των 27 για το νέο επταετή προϋπολογισμό της Ένωσης και το Ταμείο Ανάκαμψης είναι μια καλή συμφωνία για τη συνέχεια της ευρωπαϊκής ενοποιητικής διαδικασίας αλλά και για την Ελλάδα. Η συμφωνία είναι πολλαπλώς χρήσιμη για την ΕΕ γιατί θα την υποστηρίξει στην επανίδρυση που έχει ανάγκη και για την Ελλάδα ίσως αποδειχτεί καθοριστική για το σχέδιο εκσυγχρονισμού της χώρας.
Με υποχωρήσεις αναλογικές και αναγκαίες, οι 27 ηγέτες των κρατών -μελών έφτασαν σε μια σημαντική συμφωνία που έδειξε ότι η ΕΕ μπορεί να δράσει από κοινού ακόμη και κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης κρίσης. Κατάφεραν με τις συμβιβαστικές λύσεις που υιοθέτησαν να δημιουργήσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας αλλά και για τη στροφή της ΕΕ προς ένα πράσινο οικολογικό μοντέλο. Με τη συμφωνία η ΕΕ ίσως να έκανε και ένα ποιοτικό άλμα προς το μέλλον με ουσιαστική επίδειξη αλληλεγγύης, το οποίο δεν ήταν στα σχέδιά της. Όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης χρειαζόμασταν μια αλληλεγγύη που θα ενώνει. Μια αλληλεγγύη συμφερόντων που θα συμπληρώνει και δεν θα ακυρώνει τα εθνικά συμφέροντα.
Η συμφωνία- συμβιβασμός της 21ης Ιουλίου είναι προϊόν της γαλλογερμανικής συνεργασίας και αποκτά και ιστορικό χαρακτήρα γιατί για πρώτη φορά στην 60χρονη και πλέον ιστορία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δανειστεί στο όνομά της. Σε συνδυασμό με το Ταμείο Ανάκαμψης (κι εδώ γαλλογερμανική πρωτοβουλία) ίσως αποτελέσουν την απαρχή μιας νέας ευρωπαϊκής ενότητας.
Ίσως ο ενωσιακός δανεισμός και η πανδημία να αποτελέσουν το κομβικό σημείο εκκίνησης για μια νέα ουσιαστική συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ, μιας νέας ΕΕ ομοσπονδιακής λογικής έστω και μέσω μιας Ένωσης διαφορετικών ταχυτήτων. Η ΕΕ έχει ανάγκη σήμερα ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας της μέσα και από νέες κοινές πολιτικές, όπως η πολιτική υγείας, η μεταναστευτική και η προσφυγική πολιτική.
Οι ευρωπαίοι πολίτες χρειάζονται μια νέα φιλόδοξη ΕΕ, εξοπλισμένη με την απαραίτητη κυριαρχία για να καθορίζει η ίδια το μέλλον της και να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης. Η εμβάθυνση και ολοκλήρωση της Ευρωζώνης πρέπει να είναι ο βασικός άξονας των θεσμικών πρωτοβουλιών, τις οποίες θα συμπληρώνει το σχέδιο ανάπτυξης της ευρωπαϊκής κοινής άμυνας, προκειμένου η ΕΕ να είναι σε θέση να εξασφαλίζει της στρατηγικής της αυτονομία, να μπορεί να διαχειριστεί τις διεθνείς κρίσεις μόνη της και να εγγυάται τα εξωτερικά σύνορά της.
Η αναζήτηση και δρομολόγηση της απαραίτητης ευρωπαϊκής κυριαρχίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από τις εξελίξεις στη Μεσόγειο και τη «διαχείριση» της Τουρκίας που απομακρύνεται από την ΕΕ, επανεξετάζει τη θέση της στο ΝΑΤΟ και αποβάλει σιγά -σιγά με σταθερά βήματα τον κοσμικό χαρακτήρα της και κινείται όλο και περισσότερο στη λογική ενός ισλαμικού κράτους .
—————————————————–
* Ο Σωτήρης Ντάλης είναι αν. καθηγητής διεθνών σχέσεων-διεθνούς πολιτικής και ευρωπαϊκής ενοποίησης στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από τις εκδ. Παπαζήση κυκλοφορεί το βιβλίο του «Η ‘’Δύσκολη’’ Ευρώπη. Σε αναζήτηση της νέας Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης».
