Εν όψει της συνόδου κορυφής της 21ης Ιουνίου 2019 επί του κοινού νομίσματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέγραψε την συνέχεια των εργασιών προς την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως, μετά την δημοσίευση της εκθέσεως των πέντε Προέδρων και εκάλεσε τα κράτη-μέλη να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα.
Κατά τα τέσσερα έτη από τη δημοσίευση της έκθεσης, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά την ενίσχυση της ζώνης του ενιαίου νομίσματος και την ενδυνάμωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως της Ευρώπης όσο ποτέ άλλοτε μέχρι σήμερα. Πολλά από τα κενά που αποκάλυψε η οικονομική, χρηματοπιστωτική και κοινωνική κρίση μετά το 2007 έχουν αντιμετωπιστεί. Ωστόσο, πρέπει ακόμη να ληφθούν σημαντικά μέτρα. Το ενιαίο νόμισμα και ο συντονισμός της χαράξεως των οικονομικών πολιτικών αποτελούν μέσα για την επίτευξη ενός σκοπού: περισσότερες θέσεις εργασίας, ανάπτυξη, επενδύσεις, κοινωνική δικαιοσύνη και μακροοικονομική σταθερότητα των χωρών της ευρωζώνης, και της ΕΕ ως συνόλου.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε επ’ αυτού: «Η παρούσα Επιτροπή έχει αγωνισθεί σκληρά για την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως: έχουν επιτευχθεί πολλά, αλλά πολλά απομένουν ακόμη να γίνουν. Το ζήτημα αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας, αναπτύξεως και κοινωνικής δικαιοσύνης για τους πολίτες μας. Αφορά τη διατήρηση της σταθερότητας και της ανθεκτικότητας των οικονομιών μας και την ικανότητα της Ευρώπης να διαχειρισθεί το μέλλον της».
Εν όψει της συνόδου κορυφής για το ευρώ της 21ης Ιουνίου, η Επιτροπή κάλεσε τους ηγέτες της ΕΕ:
■ Να καταλήξουν εις συμφωνία επί των κυρίων χαρακτηριστικών του δημοσιονομικού μέσου προς την σύγκλιση και την ανταγωνιστικότητα ώστε να διευκολύνουν την ταχεία έγκρισή του εις τους κόλπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Να συμφωνήσου ως προς το μέγεθός του εντός του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
■ Να ολοκληρώσουν τις τροποποιήσεις της Συνθήκης θεσπίσεως του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ώστε να επιτευχθεί η ταχεία επικύρωσή της από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, περιλαμβανομένων ενός λειτουργικού και αποτελεσματικού κοινού μηχανισμού ασφαλείας, της παροχής ρευστότητας σε περίπτωση εξυγίανσης και ενεργών και αποτελεσματικών προληπτικών μέσων.
■ Να διατηρήσουν σαφή οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων παραγόντων, καθώς και τη δυνατότητα προσαρμογής του ενιαίου εγχειριδίου κανόνων της ΕΕ επί της λειτουργίας των τραπεζών κατά την κοινοτική μέθοδο. Να επιτύχουν, συν τω χρόνω, την ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητος εις το σώμα του δικαίου της ΕΕ.
■ Να ανανεώσουν τις προσπάθειες ολοκληρώσεως της Τραπεζικής Ενώσεως, αρχής γενομένης από τις πολιτικές διαπραγματεύσεις επί του Ευρωπαϊκού Συστήματις Ασφαλίσως των Καταθέσεων.
■ Να επιταχύνουν την πρόοδο στον τομέα της Ενώσεως Κεφαλαιαγορών και να εντείνουν τις εργασίες ενισχύσεως του διεθνούς ρόλου του κοινού νομίσματος.
Επίσης, πάντοτε εν όψει της προαναφερθείσης συνόδου κορυφής, η Επιτροπή εξετάζει τα σημεία στα οποία έχει σημειωθεί η μεγαλυτέρα, πέραν των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων πρόοδος, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών και χαρτογραφεί τη μελλοντική πορεία για τα επόμενα.
Από τη σύνοδο κορυφής επί του ευρώ του Δεκεμβρίου 2018 έως σήμερα, έχουν προχωρήσει οι συζητήσεις επί του μελλοντικού δημοσιονομικού μέσου συγκλίσως και ανταγωνιστικότητος εντός της ζώνης του κοινού νομίσματος, βάσει της προτάσως της Επιτροπής προγράμματος στηρίξεως των μεταρρυθμίσεων· μια συμβιβαστική λύση, είναι πλέον εφικτή και πρέπει να προωθηθεί με αποφασιστικότητα.
Έχουν επίσης γίνει συζητήσεις επί της μεταρρυθμίσεως του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ιδίως, ως προς την δημιουργία μηχανισμού ασφαλείας του Ενιαίου Ταμείου Εξυγιάνσεως υπό την μορφή εισαγωγής πιστωτικού ορίου. Ο μηχανισμός ασφαλείας αναμένεται να λειτουργεί ως έσχατη λύση στηρίξεως της αποτελεσματικής και αξιόπιστης διαχειρίσεως των τραπεζικών κρίσεων εντός του πλαισόου του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγιάνσεως. Θα αποπληρώνεται δε δια συνεισφορών από τον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα.
Η ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ενώσεως και της Ενώσεως Κεφαλαιαγορών είναι επίσης ουσιαστικής σημασίας ως προς την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της σταθερότητας του ευρώ.
Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά την περαιτέρω μείωση του κινδύνου εις τα πλαίσια της Τραπεζικής Ενώσεως. Η τελευταία έκθεση προόδου της Επιτροπής καταγράφει ότι το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων για το σύνολο των τραπεζών της ΕΕ συνεχίζει να μειώνεται και έχει υποχωρήσει εις 3,3% εντός του τρίτου τριμήνου του 2018 και συνεχίζει την πτωτική πορεία του προς τα προ της κρίσεως επίπεδα. Όσον αφορά το μέλλον, είναι σημαντική η επίτευξη προόδου επί του κοινού συστήματος ασφαλίσεως καταθέσεων εντός της ευρωζώνης.
Η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα προωθήσει την περαιτέρω ολοκλήρωση της αγοράς και θα συμβάλει ώστε οι κεφαλαιαγορές της Ευρώπης να μπορούν να αντιμετωπίσουν μείζονες εσωτερικές ή εξωτερικές προκλήσεις για τη σταθερότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως.
Η Επιτροπή, ανταποκρινόμενη στην κλήση την οποία της απηύθυναν οι μετέχοντες στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, να συνεχίσει να εργάζεται επ’ αυτού, προβαίνει επίσης στην καταγραφή και αξιολόγηση των εις εξέλιξη εργασιών επί της διευρύνσεως της διεθνούς χρήσεως του Ευρώ. Το Ευρώ είναι ένας «εικοσαετής νέος» και είναι ήδη το δεύτερο νόμισμα παγκοσμίως, και παρέμεινε ισχυρό ακόμη και στο αποκορύφωμα της χρηματοπιστωτικής κρίσεως και της κρίσεως χρέους. Για να κατανοήσει καλύτερα τον τρόπο ενισχύσεως της ευρυτέρας χρήσεως του Ευρώ επί παγκοσμιο επιπέδου –και να εντοπίσει τυχόν εμπόδια– η Επιτροπή προχώρησε κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών εις διαβουλεύσεις με παράγοντας διαφόρων τομέων της αγοράς (συναλλάγματος, ενεργείας, πρώτων υλών, γεωργικών προϊόντων και μεταφορών).
Από τις διαβουλεύσεις αυτές προέκυψαν τα ακόλουθα:
■ υπάρχει ευρεία υποστήριξη υπέρ της μειώσεως των εξαρτήσεων από ένα μόνο κυρίαρχο παγκόσμιο νόμισμα·
■ το ευρώ είναι το μόνο νόμισμα που διαθέτει όλα τα αναγκαία χαρακτηριστικά τα οποία επιζητούν οι συμμετέχοντες στην αγορά ώστε να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική λύση έναντι του αμερικανικού δολαρίου·
■ ο τομεύς της ενέργειας θα είναι και εις το μέλλον βασικός μοχλός χρήσεως του ευρώ, ενώ υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω αύξησης της χρήσεώς του, όπως π.χ. στον τομέα του φυσικού αερίου.
■ αναγνωρίζεται ότι η ΕΕ, μέσω του ευρώ, μπορεί να ενισχύσει την οικονομική κυριαρχία της και να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο παγκοσμίως προς όφελος των επιχειρήσεων και των καταναλωτών της ΕΕ.
Η Επιτροπή, από κοινού με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τα κράτη-μέλη, τους συμμετέχοντες στην αγορά και άλλους ενδιαφερομένους φορείς, και καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να στηρίξουν τις προσπάθειες ενισχύσεως του διεθνούς ρόλου του ευρώ.
Ιστορικό
Προ —σχεδόν ακριβώς (Ιούνιος 2015)– τετραετίας, ο Πρόεδρος Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, από κοινού με τον Πρόεδρο της συνόδου κορυφής επί του ευρώ, Ντόναλντ Τουσκ, τον τότε Πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, και τον τότε Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, δημοσίευσαν ένα φιλόδοξο σχέδιο για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως της Ευρώπης (ΟΝΕ) έως το έτος 2025 το αργότερο.
Υπό το όραμα εκείνο, της εκθέσεως των πέντε Προέδρων, η Επιτροπή έδωσε συνέχεια και εξέδωσε Λευκή Βίβλο επί του μέλλοντος της Ευρώπης, τον Μάρτιο του 2017, θεματικά έγγραφα προβληματισμού επί της εμβαθύνσεως της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως και του μέλλοντος των οικονομικών της ΕΕ, τον Μάιο του έτους 2017. Τον Δεκέμβριο του έτους 2017, η Επιτροπή Γιούνκερ κατήρτισε χάρτη πορείας και ενέκρινε σειρά συγκεκριμένων προτάσεων, ως γενικός στόχος των οποίων ετέθη η ενίσχυση της ενότητας, της αποτελεσματικότητας και της δημοκρατικής λογοδοσίας της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως της Ευρώπης έως το 2025.
[Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή]
**
