Εμμανουήλ Ροΐδης

 

Νεοελληνική μεταγραφή

Υποσημειώσεις, επιλεγόμενα: Δ. Φύσσας

εκδόσεις Πατάκη 2018

 

Ο νεαρός Ροΐδης –που θα κατέληγε να γίνει ο σημαντικότερος Νεοέλληνας συγγραφέας–, αποφασίζοντας να μελετήσει τα του δυτικού Μεσαίωνα, έδωσε φυσικά το Η Πάπισσα Ιωάννα, έδωσε όμως και άλλα μεσαιωνολογικά κείμενα. Ενώ όμως η Πάπισσα είναι πασίγνωστη, οι σύντομες μελέτες που περιλαμβάνονται στο ανά χείρας βιβλίο έχουν μικρή διάδοση σήμερα. Το δοκίμιο Αι μάγισσαι του μεσαίωνος (1868) είναι το σημαντικότερο φεμινιστικό κείμενο στην ελληνική γλώσσα, απ’ όσα ξέρω εγώ τουλάχιστον. Μέσω της υπεράσπισης των μαγισσών ο κατά τα άλλα μισογύνης (;) αυτός συγγραφέας υπερασπίζεται βέβαια την επιστήμη, αλλά ακόμα περισσότερο υπερασπίζεται το γυναικείο φύλο και τη μητρότητα. Η μελέτη Η εορτή του όνου κατά τον μεσαίωνα (1869) είναι ένα κείμενο που ξεκινάει από τη σχέση περιβάλλοντος και εθνικού χαρακτήρα –σύμφωνα με τις δοξασίες της εποχής–, συνεχίζει με την ανάγκη διαφυγής από την πολλή θρησκευτική σοβαρότητα και κορυφώνεται με αφήγηση σε γκροτέσκα κατεύθυνση. Οι Βρυκόλακες του μεσαιωνος (1869) ξεκινάνε από τη ροπή του αμαθούς ανθρώπου προς το υπερφυσικό και διεκτραγωδούν πόσο αρνητικά αποτελέσματα είχε για την ανθρωπότητα η συνάντηση της ροπής αυτής με τη χριστιανική εκκλησία.