ΣΩΤΗΡΗ ΝΤΑΛΗ
Πριν από δεκαέξι χρόνια ο τότε γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, παρουσίασε μια έκθεση στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σχετικά με τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα της Βοσνίας. Την περιέγραψε ως μια φρίκη χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της μεταπολεμικής Ευρώπης.
Ο δυτικός και δημοκρατικός κόσμος έχει τεράστιες ευθύνες για εκείνη την τραγωδία. Θα περίμενε κανείς πως όταν ξεκινούσε τον Μάρτιο του 2011 η σύγκρουση στη Συρία, ο εμφύλιος πόλεμος όπως τον χαρακτήρισε ο Ερυθρός Σταυρός, οι μεγάλες δυνάμεις του δημοκρατικού κόσμου θα έδειχναν την απαιτούμενη βούληση για να σταματήσουν τη σφαγή της Συρίας. Αντιθέτως άρχισαν να καβγαδίζουν και να συζητούν διάφορα σενάρια μιας κάποιας λύσης, όταν γνώριζαν πολύ καλά πως η συριακή επανάσταση δεν είχε κανένα στρατηγικό πλαίσιο για την επόμενη μέρα. Κάπως έτσι ξέφυγε ο έλεγχος του εμφυλίου πολέμου. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στη Συρία, Ρόμπερτ Φορντ, ο οποίος αν και είχε υποστηρίξει τη στρατιωτικοποίηση της συριακής επανάστασης, δήλωσε το 2015, πως οι άνθρωποι που υποστηρίξαμε δεν ήταν αρκετά ισχυροί για να κρατήσουν τις θέσεις τους και πως αν οι ΗΠΑ δεν μπορέσουν να πετύχουν τους στόχους τους στη Συρία, «τότε δεν έχουμε παρά να φύγουμε και να πούμε ότι δεν υπάρχει τίποτα που μπορούμε να κάνουμε για τη Συρία».
Σήμερα, επτά χρόνια από την έναρξη των συγκρούσεων, με τον αριθμό των νεκρών να ξεπερνά τις 400.000 σύμφωνα με τον ΟΗΕ και με τους πρόσφυγες που εγκατέλειψαν τη Συρία να φτάνουν τα 5.000.000, τον Απρίλιο του 2018, οι ΗΠΑ με τη συνδρομή της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας αποφασίζουν να βομβαρδίσουν τη Συρία προκαλώντας κάποιους παραλληλισμούς με την κρίση των πυραύλων της Κούβας του 1962.
Με την παρουσία δύσκολων παικτών όπως η Ρωσία, το Ιράν, το Ισραήλ και η Τουρκία, η Μέση Ανατολή γίνεται πιο επικίνδυνη και δυο κορυφαίες στρατιωτικές της Ευρώπης αλλά και του Δυτικού κόσμου, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία επέλεξαν να στηρίξουν την πρωτοβουλία του προέδρου Τραμπ για επιλεκτικούς βομβαρδισμούς στη Συρία, γνωρίζοντας τον κίνδυνο μιας κλιμάκωσης του πολέμου. Ειδικότερα ο πρόεδρος Μακρόν είχε ήδη ζητήσει να γίνει σεβαστή η κόκκινη γραμμή περί ρίψης χημικών. Φαίνεται δε να συνδέει τη συμμετοχή του στην τριμερή των δυτικών δυνάμεων που βομβάρδισαν τη Συρία, με μια ουσιαστική επιστροφή της Γαλλίας στα διεθνή δρώμενα και κυρίως μέσω ενός πρωταγωνιστικού ρόλου στην ευρωπαϊκή ενοποιητική διαδικασία, όπου το Παρίσι θα έχει τον πρώτο ρόλο στο πολιτικό επίπεδο και κυρίως στα θέματα άμυνας και ασφάλειας, όταν μάλιστα η Γερμανία επιμένει να απέχει. Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, η Γαλλία στην προσπάθεια αυτή θα χρειαστεί την υποστήριξη της Μεγάλης Βρετανίας. Και οι δυο χώρες στηριζόμενες στο πνεύμα της Συμφωνίας του Σεν Μαλό του 1998 θα συνεχίσουν να καλύπτουν το ζήτημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Η συνεργασία αυτή είναι χρήσιμη και για την Βρετανία της εποχής του Brexit.
Ο Σωτήρης Ντάλης είναι Επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Πρόσφατο βιβλίο του, «Η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση, η Ελλάδα και ο Κόσμος», Εκδόσεις Παπαζήση 2018.
