[γράφει ο Σωτήρης Ντάλης]
Ιάκωβρος Μιχαηλίδης
Εκδόσεις Παπαδόπουλος, Αθήνα 2018
Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί, δίχως αμφιβολία, τη μεγαλύτερη τραγωδία που γνώρισε ο νεότερος ελληνισμός. Δεν ήταν τόσο ο ενταφιασμός στα χαλάσματα της Σμύρνης της πολιτικής της Μεγάλης Ιδέας. Ήταν κυρίως ο αφανισμός και η προσφυγοποίηση των ελληνικών κοινοτήτων της Ανατολίας υπό συνθήκες πρωτοφανείς, που δικαιολογημένα προκαλούν αισθήματα πικρίας αλλά και οργής. Ήταν, επίσης, η ενδυνάμωση του Εθνικού Διχασμού, που επί δεκαετίες υπονόμευσε τη συνοχή του Έθνους και, ως εκ τούτου, την ευημερία του.
Η μελέτη του Ιάκωβου Μιχαηλίδη δεν συνιστά μια εξαντλητική περιγραφή της μικρασιατικής περιπέτειας. Επιχειρεί απλώς να δώσει απαντήσεις σε ορισμένα από τα πολλαπλά ερωτήματα που απασχολούν τον μελετητή της περιόδου. Πώς ερμηνεύεται η Μικρασιατική Εκστρατεία, ποιος ήταν ο ρόλος του Βενιζέλου και τι άλλαξε με την πολιτική μεταβολή της 1ης Νοεμβρίου του 1920; Ποια ήταν η τύχη των αμάχων και ως ποιο σημείο εμπλέκονταν οι δυο στρατοί στις ωμότητες; Ποιος ήταν ο ρόλος των ξένων και τι πραγματικά έγινε στην προκυμαία της Σμύρνης;