Π. Κ. ΜΑΚΡΗ
Κατά την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής διεθνούς ασφαλείας μιας χώρας, η παχυλή άγνοια –ιδίως όταν περιλαμβάνει και την σημασία των λέξεων− η απαιδευσία, η ελαφρότητα, η απειρία, η αμετροέπεια και η μειωμένη αίσθησις ευθύνης δεν λησμονούνται. Δεν παραγράφονται εντός σχεδόν αμέσων προθεσμιών όπως επί της εσωτερικής πολιτικής σκηνής. Αφήνουν ευδιάκριτα αποτυπώματα μεγάλης διαρκείας και τιμωρούνται εις βάθος χρόνου∙ ατυχώς…
Ατυχώς, διότι τούτο θέτει την Ελλάδα εις εκ προοιμίου μειονεκτική θέση. Αρκεί να ληφθούν υπ’όψιν τρεις εκλάμψεις διπλωματικής ιδιοφυΐας και φρασεολογίας των κορυφαίων κυβερνητικών χειριστών των εξωτερικών πραγμάτων της χώρας, κατά την διάρκεια του λήγοντος έτους. Τις επεσήμαναν και τις επέλεξαν Ευρωπαίοι διπλωματικοί παρατηρηταί –είναι διαφωτιστική, πάντοτε, η ακρόασις των «διπλωματικών κύκλων»−, στην Ελληνική πρωτεύουσα.
Την πρώτη εξ αυτών απετέλεσε ευφυολόγημα του Κου Πρωθυπουργού του παρελθόντος Ιουλίου, όταν μόλις άρχιζε η έρευνα επί της Κυπριακής υφαλοκρηπίδος, ότι δεν πρέπει να τρομάζουν οι υψηλοί τόνοι της Τουρκικής πλευράς, διότι «ο καλός, ο αποτελεσματικός σκύλος, δεν γαυγίζει». Ό,τι παρατίθεται εντός εισαγωγικών στην συνέχεια, συνιστά κρίσεις και σχόλια ξένων συνομιλητών.
«Η πρόσκλησις προς ηγέτη εγνωσμένου παρορμητισμού και μνησικακίας, όπως ο Κος Erdogan –διότι, εκ των πραγμάτων, εκείνος ήταν ο τελικός αποδέκτης του υπαινιγμού του ομολόγου του–, αντί γαυγισμάτων, να δοκιμάσει, αν τολμά, την δύναμη των οδόντων του, προέβαλε αφ’ενός, άσκοπη και εκ περισσού (gratuitous) επίδειξη εριστικότητος και αγοραίου παληκαρισμού (street bravado) εις στιγμή κατά την οποία από την πλευρά των ΗΠΑ και της Γαλλίας κατεβάλλετο, όπως εγνώριζε καλά ο Έλλην Πρωθυπουργός, κάθε δυνατή προσπάθεια κατευνασμού της Αγκύρας και αποτροπής βίαιων αντιδράσεών της. Προ παντός, όμως, απετέλεσε εκδήλωση ανευθυνότητος και αναλγησίας (insensibility) έναντι της Κύπρου, εις το σώμα της οποίας έχουν επανειλημμένως βυθισθεί Τουρκικοί όνυχες και οδόντες. Είναι προς τιμήν του Κου Erdogan ότι αντιπαρήλθε εκείνη την πρόκληση –προς το παρόν, τουλάχιστον, διότι πέραν περιστασιακών εξημερώσεών του, η μνησικακία του δεν πρέπει να υποτιμάται. Έχει, επίσης, ποτέ, ο Έλλην Πρωθυπουργός πληροφορηθεί ότι κάθε παρομοιοτική αναφορά των πιστών, τετραπόδων φυλάκων προς πιστούς Μουσουλμάνους, συνιστά βαρυτάτη βλασφημία και ύβρι, διότι κατά την Κορανική παράδοση είναι ζώα ακάθαρτα; Έχει ποτέ πληροφορηθεί ο Πρωθυπουργός την οργή (fury) από την οποία είχε τότε καταληφθεί ο Τούρκος ομόλογός του;»
Την δευτέρα –χρονικώς, ποιοτικώς ήταν εφάμιλη−, έκλαμψη Ελληνικής κυβερνητικής διπλωματικότητος προεκάλεσε το δημοψήφισμα της Καταλωνικής ανεξαρτησίας. Εις ανακοίνωσή της (1ης/10ου/2017) η «Κίνηση Ιδεών και Δράσης Πράττω», της οποίας προΐσταται ο Υπουργός Εξωτερικών, ανέφερε το «δικαίωμα στην αυτοδιάθεση των πληθυσμών» μιας χώρας, και κατεδίκαζε την χρήση μεθόδων «αυταρχισμού» κατά την αντιμετώπιση της διεκδικήσεώς του.
Ο συντάκτης του κειμένου αυτού προτιμά και πάλι να περιορισθεί εις τα σχόλια, εντός εισαγωγικών παρατιθέμενα, των συνομιλητών του: «Αν ο Υπουργός Εξωτερικών θεωρεί ότι η διατύπωσις της ανακοινώσεως της Κινήσεώς του, είναι επαρκώς προικισμένη “δημιουργικής ασαφείας”, όπως εδίδασκε ο Κος Βαρουφάκης, κάνει λάθος. Είναι σαφεστάτη η έννοιά της υπέρ του συνταγματικού πραξικοπήματος της τοπικής Καταλωνικής Κυβερνήσεως. Δεν θα λησμονηθεί από την Τουρκική πλευρά ως προς το “δικαίωμα στην αυτοδιάθεση” των “πληθυσμών” της Θράκης. Ο Ισπανός Πρέσβυς, αναμφιβόλως υπερέβαλε κατά την αντίδρασή του, αλλά, βεβαίως, οι Ισπανοί δεν διακρίνονται ως προς την ψυχραιμία και την φλεγματικότητά τους. Πώς όμως θα αντιδράσει οποιοσδήποτε Έλλην Πρωθυπουργός ή Υπουργός Εξωτερικών αν μια “κίνηση ιδεών και δράσης” την οποία θέτει υπό την αιγίδα και καθοδήγησή του ο Υπουργός Εξωτερικών οποιασδήποτε Ευρωπαϊκής χώρας εξέδιδε ανάλογη ανακοίνωση, εν όψει παρεμφερούς κινητικότητος της Θρακικής μειονότητος;
Η προσωπική μνήμη πολλών πολιτικών είναι βραχυτάτη, αλλά η συλλογική μνήμη των Διπλωματικών Υπηρεσιών είναι μακρά. Η Τουρκική Διπλωματική Υπηρεσία συχνά υπερτιμάται∙ η μνήμη όμως δεν της λείπει. Ενεγράφη μακρά υποθήκη επί κρισίμου ζητήματος Ελληνικού εθνικού συμφέροντος».
Η τρίτη λάμψις διπλωματικού ταλάντου, την οποία κατέγραψαν οι ξένοι φίλοι, Πρωθυπουργική και αυτή, προήλθε από το βήμα της Βουλής, όταν ο Πρωθυπουργός, κατά την διάρκεια της Κοινοβουλευτικής συζητήσεως επί της πωλήσεως βλημάτων στην Σαουδική Αραβία, ευθέως κατωνόμασε Έλληνα εμπειρογνώμονα διεθνών οικονομικών υποθέσεων στην υπηρεσία της Σαουδικής Κυβερνήσεως, ως πληροφοριοδότη των Ελληνικών Διπλωματικών Αρχών εις το Ριάντ. Τα σχόλια είναι και εδώ, των διπλωματικών συνομιλητών: «Η ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων υπό την δέσμευση εμπιστευτικότητος μεταξύ διπλωματικών χειριστών υπήρξε πάντοτε και παραμένει κρίσιμη προϋπόθεσις της καλής και αποτελεσματικής λειτουργίας κάθε διπλωματικής υπηρεσίας. Ο Πρωθυπουργός, δια της δημοσίας από του βήματος της Βουλής, κατονομασίας του Κου Σφακιανάκη έθεσε την Ελληνική Κυβέρνηση και την Ελληνική Διπλωματική Υπηρεσία εντός κενού πληροφοριών. Ουδείς εξ ημών θα τολμά πλέον να αναφέρει προς Έλληνες συνομιλητάς του ο,τιδήποτε πέραν όσων λαμβάνει συγκεκριμένες οδηγίες να διαβιβάσει. Ούτε καν πληροφορίες διαμοιραζόμενες μεταξύ άλλων εδώ πρεσβειών. Η ίδια πρακτική θα ακολουθείται εις το εξής και από τις Κεντρικές Υπηρεσίες των Υπουργείων Εξωτερικών των περισσοτέρων Ευρωπαϊκών χωρών προς τις κατά τόπους Ελληνικές Διπλωματικές Αρχές. Οι Έλληνες διπλωματικοί συνάδελφοι είναι απολύτως αξιόπιστοι∙ οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι, όμως, προς τους οποίους είναι υποχρεωμένοι να αναφέρουν, έχουν επανειλημμένως αποδειχθεί εντελώς απρόβλεπτοι και ακριτόμυθοι».
Αυτά… Η εξωτερική πολιτική, είναι, όπως προαναφέραμε, μόνον δια πεπαιδευμένους ενηλίκους.
Π.Κ.Μ.
Y.Γ. Ουδείς θα είχε αντίρρηση να τρέφει οποιοσδήποτε εις τους κόλπους της Ελληνικής Κυβερνήσεως αισθήματα νοσταλγικού θαυμασμού των πολιορκημένων υπερασπιστών της Βαρκελώνης του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Την συντροφική όμως μνήμη του PUM την οποία διατηρεί οποιαδήποτε «Κίνησις Ιδεών και Δράσης», δεν χρειάζεται να την πληρώσει η Ροδόπη. Προσοχή.
