ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Πρώην Αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως και Υπουργού Εξωτερικών
Καθηγητού της Νομικής Σχολής ΑΠΘ
H διδακτορική διατριβή του Χρήστου Μπαξεβάνη για τη μετάβαση από το peacekeeping στο peacebuilding υπό τον τίτλο «Η μεταπολεμική οικοδόμηση κρατών στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών» (εκδόσεις Παπαζήση 2017) είναι μια εντυπωσιακά συνεκτική μονογραφία που πηγαίνει κατευθείαν στην καρδιά του θέματος και το προσεγγίζει πανταχόθεν. Τόσο από πλευράς διεθνών σχέσεων όσο και από πλευράς διεθνούς δικαίου.
Ο συγγραφέας αναμετρήθηκε με ένα από τα κεντρικότερα ζητήματα του σύγχρονου διεθνούς δικαίου αλλά και της θεωρίας των διεθνών σχέσεων, κυρίως όμως της διεθνούς πολιτικής. Η κατάρρευση του ψυχροπολεμικού διπολισμού, οι νέοι παγκόσμιοι και περιφερειακοί συσχετισμοί, οι νέες μορφές αμφισβήτησης της κρατικότητας υφιστάμενων κρατών αλλά και διεκδίκησης κρατικότητας από εθνοτικές οντότητες ή πρώην ομόσπονδα κράτη, η μετεξέλιξη της τρομοκρατίας και η διάχυση των ασύμμετρων απειλών, θέτουν συνεχώς προ νέων απαιτήσεων την θεωρία τόσο του διεθνούς δικαίου όσο και του διεθνούς δικαίου που λειτουργεί ως εργαστήριο φιλοσοφίας, μεθοδολογίας και ερμηνείας του δικαίου. Στο μεταξύ όμως στο επίπεδο της διεθνούς πολιτικής οι εξελίξεις τρέχουν πριν από τη θεωρία και τη διεθνή νομολογία. Τα κράτη, οι συμμαχίες των «επιθυμούντων» κρατών, οι περιφερειακοί οργανισμοί όπως το ΝΑΤΟ, το Σ.Α. των Η.Ε., ακόμη και το Δ.Δ. της Χάγης κινούνται υπό την πίεση των καταστάσεων, των εντυπώσεων, των αναγκών, των συσχετισμών.
Ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται ο πολυετής τραγικός πόλεμος στη Συρία δείχνει τα όρια του θεσμικού συστήματος των Η.Ε. όταν υπάρχει πολιτική διαφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσικής Ομοσπονδίας ή όταν ένας εμφύλιος πόλεμος διασταυρώνεται με τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και με την προοπτική επαναχάραξης των χαρτών της εποχής της Κοινωνίας των Εθνών. Ένας τέτοιος πόλεμος διαχέεται ως απειλή για την εδαφική ακεραιότητα και την ασφάλεια πολλών γειτονικών κρατών.
Υπάρχει επιπλέον ένα καταλυτικό ιδεολογικό ζήτημα που αφορά την οικουμενική ισχύ της δυτικής αντίληψης περί δημοκρατίας, δικαιωμάτων και κράτους δικαίου. Το βλέπουμε αυτό στις αλυσιδωτές μετεξέλιξεις της αραβικής άνοιξης τα τελευταία επτά χρόνια.
Η αναζωπύρωση δε των εθνοτικών συγκρούσεων στα Δυτικά Βαλκάνια τους τελευταίους μήνες δείχνει πόσο εύθραυστα είναι τα αποτελέσματα ακόμη και της πιο συστηματικής επιχείρησης peacebulding.
Συνεπώς η επικαιρότητα του βιβλίου είναι δυστυχώς διαρκής.
Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια και πολλές ευχές για το μέλλον στον Χρήστο Μπαξεβάνη. Αλλά και στον επιβλέποντα καθηγητή της διατριβής του, αγαπητό φίλο και συνάδελφο στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης Κώστα Χατζηκωνσταντίνου.
